Onze habitats van communautair belang

Maïké Dellicour réalise l’inventaire des Habitats d’intérêt communautaire (HIC) du Parc national et évalue leur état de conservation écologique. Elle a donc l’habitude d’arpenter ces milieux. Elle sera notre guide dans la découverte de cette richesse écologique unique.

Een habitat van communautair belang (HCB) is een natuurlijk of halfnatuurlijk leefmilieu dat door de Europese Unie (EU) is erkend vanwege zijn biologische en ecologische waarde. De EU beveelt aan om deze habitats, die een waardevolle en vaak bedreigde biodiversiteit herbergen, te beschermen.

26 HCB's in het Nationaal Park

“Er zijn in Wallonië 41 HCB's geïnventariseerd", legt Maïké Dellicour uit, die verantwoordelijk is voor het inventariseren van deze leefmilieus voor het Nationaal Park Entre-Sambre-et-Meuse. "Het Nationaal Park alleen al telt er 26! We hebben het dus over waardevol erfgoed. Sommige van deze habitats, die zeldzaam zijn in Wallonië, zijn goed vertegenwoordigd in ons gebied, zoals de kalkgraslanden. Daarom rust er ook op ons een bijzondere verantwoordelijkheid om ze te behouden".

Het Nationaal Park Entre-Sambre-et-Meuse heeft zich tot doel gesteld om binnen 20 jaar een goede staat van instandhouding te bereiken voor alle HCB's in zijn gebied. “Een dergelijke ambitie is uitzonderlijk op de schaal van een zo uitgestrekt en verbonden gebied als het onze”, benadrukt Maïké.

Gezondheidstoestand

“Het eerste wat we doen, is de HCB’s in het Nationaal Park gedetailleerd inventariseren en in kaart brengen", legt Maïké uit. "Dit houdt in dat we de sites bezoeken en de typische soorten van de verschillende leefmilieus opsporen, om te bepalen met welke HCB we te maken hebben. Vervolgens beoordelen we de staat van instandhouding van het leefmilieu.”

De staat van instandhouding van een habitat is in zekere zin de gezondheidstoestand ervan. Dit wordt gemeten aan de hand van verschillende criteria, waarmee we twee belangrijke vragen kunnen beantwoorden: heeft de habitat voldoende oppervlakte en verspreidingsgebied? En: herbergt de habitat een aanzienlijk aantal typische soorten en zijn hun populaties talrijk genoeg?

Ondanks talrijke herstelprogramma's bevinden bijna alle Waalse HCB's zich in een slechte staat van instandhouding op regionaal niveau.

Waarom de HCB's beschermen en herstellen?

Elke habitat is thuis voor talloze bewoners. Veel plant- en diersoorten zijn afhankelijk van één of meerdere HCB's, vanwege hun bodem, microklimaat, reliëf, context ... Door deze leefmilieus te behouden wordt de biodiversiteit beschermd!

Enkele voorbeelden van zeldzame of bedreigde soorten in de HCB's van het Nationaal Park: de grote hoefijzerneus jaagt in hoogstamboomgaarden en overwintert in ondergrondse holtes; de kamsalamander plant zich voort in voedselarme poelen en vijvers; de grauwe klauwier houdt van schrale hooilanden; de bokkenorchis is een orchidee uit de kalkgraslanden; de nachtzwaluw, een zeer zeldzame vogel, komt voor op droge heidegebieden ...

Welke acties zijn gepland?

Voor alle HCB’s in het Nationaal Park ESEM zijn concrete acties gepland. Het type maatregel hangt uiteraard van de situatie af. Het kan bijvoorbeeld gaan om het laten liggen van dood hout in het bos, het afsluiten van drainagebuizen die vochtige graslanden uitdrogen, het uitvoeren van botanische herstelwerken, het graven van poelen …

Hier zijn enkele van de kernacties van het Nationaal Park Entre-Sambre-et-Meuse:

• Herstel van 5 ha droge heidegebieden in de Ardennen
• Herstel van 80 ha kalkgraslanden, die door de herderskudde onderhouden zullen worden
• Aanleg van 5 ha rietvelden en watervlaktes in de hooilanden en ruigten van de Fagne
• Herintroductie van jeneverstruiken en taxussen in bosgebieden en versterking van de bestaande populaties
• Oprichting van integrale bosreservaten en opstelling van boscharters (duurzaam beheer) ten gunste van acht bos-HCB's
• Herstel van 50 ha graslandhabitats, verbetering van het ecologische netwerk (heggen, poelen) en gerichte maatregelen voor de soorten in open en vochtige leefmilieus (nestpalen of nestvlotten ...)
• Aanplanten van boomgaarden en creatie van een duisternisnetwerk ten gunste van verschillende habitats en soorten, waaronder de vleermuizen in grotten en ondergrondse holtes.

Deze en vele andere acties worden uitgevoerd in nauwe samenwerking met verschillende partners die betrokken zijn bij het Nationaal Park Entre-Sambre-et-Meuse: Ardenne & Gaume, Contrat de rivière Haute-Meuse, het Département de la Nature et des Forêts van de Waalse overheid, Natagora, het Natuurpark Viroin-Hermeton en Virelles-Nature.